Home office – jak pracować w czasie kwarantanny w Polsce?

Według ustawy z 2 marca 2020 roku w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem oraz walką z koronawirusem COVID-19 i artykułem 3, pracodawca ma prawo do zlecenia osobom zatrudnionym pracy zdalnej – niezależnie od branży. Na czym dokładnie polega praca w trybie „Home Office”? Co powinien zapewnić pracodawca, aby pracownik mógł zdalnie pracować przez okres narodowej kwarantanny? Czym się różni telepraca od pracy zdalnej?

Co to praca zdalna i jak się przejawia?

Praca Home Office, jak często określa się pracę zdalną, polega na wykonywaniu obowiązków przez pracownika poza siedzibą przedsiębiorstwa. Wymaga zastosowania środków komunikacji elektronicznej – firmowej poczty czy komunikatorów, oprogramowania. Nierzadko wymaga wykorzystania Internetu oraz dostępu do firmowej sieci. Polecenie pracy zdalnej może być przekazane w dowolnej formie. Najlepiej jednak, aby było przeprowadzone drogą elektroniczną na służbowe e-maile lub pisemną. W przypadku telepracy taka forma jest świadczona na stałe. Praca zdalna jest czasowa. W sytuacji przeciwdziałania koronawirusowi praca zdalna na przykład wprowadzanie danych może być pełniona nie dłużej niż przez 180 dni. Okres ten może być skrócony lub wydłużony. Wszystko zależy od rozwoju sytuacji oraz zaleceń Głównego Inspektoratu Sanitarnego czy Premiera. Ważne: Pracownik powinien się dostosować do polecenia przełożonego.

Epidemia koronawirusa, wymóg pracy zdalnej a Kodeks Pracy i specustawa

Od 8 marca 2020 roku przez 180 dni obowiązuje specustawa w związku z zagrożeniem koronawirusem w Polsce. Główny Inspektorat Sanitarny apeluje, aby w miarę możliwości pracować zdalnie. Niestety Kodeks Pracy z 1974 roku mimo nowelizacji, nie określa dokładnych wymagań odnośnie tego rodzaju pracy – poza miejscem zwykłego wykonywania (biura). Przepisy dużo lepiej określają natomiast warunki tak zwanej telepracy. W przypadku wymogu zamknięcia zakładu pracy bądź braku możliwości pracy zdalnej, zatrudnionemu przysługuje wynagrodzenie określone stałą stawką godzinową bądź miesięczną. W sytuacji gdy w umowie pracy nie jest określony warunek wynagradzania, pracodawca ma obowiązek wypłacić zatrudnionemu 60% przysługującemu mu wynagrodzenia. Szczególnie odnosi się to do form akordowych czy prowizyjnych. Warunkiem jest wypłacenie środków nie mniejszych niż minimalna płaca.

Jakie warunki powinien spełnić pracodawca?

Jak wynika z obowiązującego Kodeksu Pracy, do wykonywania telepracy potrzebne są środki komunikacji elektronicznej, które reguluje Ustawa z 18 lipca 2002 roku odnośnie świadczenia usług drogą elektroniczną. W związku z tym należy korzystać z urządzeń teleinformatycznych i informatycznego oprogramowania. Konieczne jest używanie poczty elektronicznej. Chociaż przepisy nie określają warunków w zakresie zamieszkania czy sytuacji rodzinnej pracowników wykonujących obowiązki w formie zdalnej, pracodawca powinien upewnić się, że zatrudnieni mają zapewnione środki do pracy. Dlatego warto udostępnić pracownikom potrzebny sprzęt: komputery i laptopy, które ułatwią obsługę pracy zdalnej. Komunikację ułatwi natomiast telekomunikacyjny sprzęt.

Rodzaj sprzętu zależy od stanowiska pracy. Sprzęt powinien być ubezpieczony. Do pracodawcy należy opłacenie kosztów instalacji, eksploatacji czy konserwacji, jak również zapewnienie pomocy technicznej w przypadku telepracy. Niestety nawet najlepszy sprzęt może się zepsuć. Dlatego warto skorzystać z pomocy firm świadczących usługi w zakresie naprawy komputerów. Dobrze jest również udostępnić pracownikom (w miarę możliwości) nowy sprzęt ułatwiający działanie. Pomocne może być szkolenie BHP z zasad użytkowania w formie online.

Raportowanie o wynikach pracy i stały kontakt e-mailowy czy telefoniczny pozwoli kontrolować pracę zatrudnionych osób. Warto zadbać o bezpieczeństwo i higienę w pracy i na okres narażenia na wirusa, przenieść biuro do domu.

Źródła: Business Insider, GOV